Để làm nên một căn nhà gỗ cổ truyền sẽ bao gồm rất nhiều cấu kiện khác nhau. Trong đó kẻ hiên nhà gỗ đóng vai trò quan trọng. Giúp kết nối vị trí các cột hiên và cột con với nhau. Tất cả đều được tính toán tỉ mỉ và chính xác đến từng chi tiết.
Tìm hiểu về cấu kiện kẻ hiên
Ở một căn nhà gỗ kẻ truyền sẽ được cấu tạo bởi rất nhiều thành phần khác nhau. Trong đó phải nhắc đến 4 cấu kiện chính như: cột, xà, kẻ, mái. Cột với vị trí và chức năng là nâng đỡ giúp chịu lực cho toàn bộ ngôi nhà. Còn xà là các thanh giằng ngang nhà, liên kết các cột với nhau. Bao gồm xà nằm trong khung và xà nằm ngoài khung. Còn phần mái được đỡ bằng nhiều dầm lớn, rui hoặc mè.
Kẻ của nhà gỗ cũng bao gồm khá nhiều như: kẻ hiên, kẻ truyền, kẻ lợn. Trong đó kẻ hiên với chiều dài lớn nhất, được đục chạm nhiều hoa văn tinh tế. Đây còn gọi là dầm đơn đặt theo phương chéo của mái nhà và gác lên các cột. Kẻ hiên nhà gỗ được gác từ cột quân sang cột hiên và nằm ở trong khung.
Vai trò của kẻ hiên đối với nhà gỗ cổ truyền
- Kẻ hiên nhà gỗ có vai trò quan trọng được đâm xuyên qua cột hiên để đỡ phần mái. Và được đấu với cột và xà để tạo thành bộ khung kiên cố cho nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ. Là bộ phận giúp cho phần ngoài hiên được củng cố một cách chắc chắn nhất.
- Trên kẻ hiên được đục chạm nhiều hoa văn rất đẹp mắt. Thể hiện giá trị thẩm mỹ của ngôi nhà gỗ kẻ truyền. Là một trong những cấu kiện được đục chạm nhiều, với nhiều hoa văn khác lạ. Nhờ vậy mà làm cho ngôi nhà gỗ kẻ truyền thêm phần đặc sắc.
Các mẫu hoa văn được chạm khắc ở nhà gỗ cổ truyền
Những mẫu hoa văn được chạm khắc trên kẻ hiên nhà gỗ cổ truyền đều được tuyển chọn kỹ. Giúp cho căn nhà được nổi bật và thêm phần bắt mắt. Bên cạnh đó còn thể hiện ý nghĩa văn hóa. Bởi các đường nét chạm khắc bằng tay đều là những họa tiết mang tinh thần Á Đông.
Sau khi cấu kiện kẻ hiên được gia công theo đúng tỉ lệ ngôi nhà. Thì sẽ được mang đi chạm khắc các hoa văn nổi bật. Trong đó phải nhắc đến những hoa văn sau.
- Hoa văn lá vĩ long: Là một trong những loại lá hết sức quen thuộc của nhà gỗ kẻ truyền. Lá vĩ long với những đường nét chạm khắc đơn giản, nhưng uyển chuyển và mềm mại. Nhờ vậy mà phù hợp với những gia chủ yêu thích sự tinh tế và giản đơn.
- Hoa văn rồng, phượng chạm hóa: Rất dễ bắt gặp hình ảnh rồng, phượng được chạm hóa trên kẻ hiên nhà gỗ. Đây là hình ảnh quen thuộc, được đục chạm bởi những người nghệ nhân có tay nghề cao. Rồng phượng tượng trưng cho trời đất, mưa thuận gió hòa và mùa màng bội thu
- Hoa văn sóng nước: Sóng nước cũng là hình ảnh được chạm khắc trên nhiều kẻ hiên của nhà gỗ kẻ truyền. Hình tượng này đại diện cho tính nghệ thuật cao và ước mơ vươn xa của con người trong cuộc sống.
- Hoa văn hoa sen: Họa tiết này được xem là mẫu hình tượng phổ biến của nhà gỗ cổ truyền. Sen là quốc hoa của nước Việt Nam. Tượng trưng cho sự tinh khiết, trong sáng, một hình tượng đẹp. Các nghệ nhân cũng phải thật khéo léo khi chạm họa tiết này. Bởi không khéo có thể làm mất đi cái hồn chân thật vốn có của loài hoa sen.
Cấu kiện kẻ hiên của nhà gỗ chính là một bộ phận quan trọng của công trình. Với chức năng nâng đỡ toàn bộ khung nhà. Đây cũng là đất để các nghệ nhân chạm khắc phô diễn tài năng của mình trên mẫu nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ.
